Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту

Уважаемые пользователи! На нашем хостинге ведутся технические работы, на сайте могут быть ошибки. Приносим свои извинения за временные неудобства.

ХАБАРШЫ «Әлеуметтану және саяси ғылымдар»

ОҢТҮСТІК ҚЫТАЙ ТЕҢІЗІНДЕГІ КӨШБАСШЫЛЫҚ КҮШ БАҚТАЛАСЫ ЖӘНЕ ЖАҺАНДЫҚ ТӘРТІПТІҢ КЕЛЕШЕГІ

Жарияланды December 2021
әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлтық Университеті

e-mail: akerke.adilzhan@mail.ru

Bio
×

Ақерке Әділжан

«Халықаралық қатынастар» мамандығының магистрі, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті

әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Bio
×

Лаура Исова

тарих ғылымдарының кандидаты, халықаралық қатынастар және әлемдік экономика кафедрасының доценті,  әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті

Аңдатпа

Оңтүстік Қытай теңізі мәселесі Қытай-Американдық «Жаңа қырғи қабақ соғыс» параметрлері бойынша айқын және сәйкесінше қазіргі таңда маңызды мәселелердің бірі болып табылады. Ең маңыздысы, бұл жерде Қытайдың үстемдікке деген түпкілікті мақсатын байқауға болады, сондай-ақ оның әлдеқайда кіші және әлсіз көршілеріне ауыр зардаптар әкелуі мүмкіндіктері де жоқ емес. Қырғи-қабақ соғыстан кейінгі оптимизм мен батылдықтың серпінімен Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінің қауымдастығы (АСЕАН) кеңірек Шығыс Азия аймағында неғұрлым инклюзивті, тұрақты және  жан-жақты тәртіпті құруға ұмтылды. Мысалы, АСЕАН аймақтық форумы (АРФ) АҚШ, Қытай, Жапония, Үндістан, Австралия, Еуропалық Одақ және соңғы кезде Ресей сияқты барлық ірі державалар арасында конструктивті және институционалды диалог үшін бұрын-соңды болмаған платформаны ұсынды.

Жалпы айтқанда, Оңтүстік Қытай теңізі мәселесі негізінен АҚШ, Оңтүстік-Шығыс Азияның кейбір елдерімен, және Қытайдың қатысуымен Оңтүстік Қытай теңізінің егемендігіне қатысты дауларға байланысты болып келеді. Мақалада Оңтүстік Қытай теңізіндегі қақтығысты аймақтағы өзара күштер тепе-теңдігін талдай отырып, АҚШ пен Қытайдың  аймақтық көшбасшылықтағы  бақталастығы  талданады.

pdf