Перейти к основному контенту Перейти к главному меню навигации Перейти к нижнему колонтитулу сайта
Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Әлеуметтану және саяси ғылымдар сериясы

ПАРЛАМЕНТТІК ДЕМОКРАТИЯНЫҢ ДАМУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Жарияланды June 2024

132

28

СІМ Мәскеу мемлекеттік халықаралық қатынастар институты

e-mail: a.yarlykapov@gmail.com

Bio
×

Ахмет Аминович Ярлыкапов

Ярлыкапов Ахмет Аминович -  т.ғ.к, Ресей СІМ МГИМО Халықаралық зерттеулер институтының жетекші ғылыми қызметкері.

Тұран университеті

Bio
×

Мархаббат Нуров

PhD, «ХҚ және дипломатия» жоғары мектебінің қауымдастырылған профессоры, «Тұран» университеті, Алматы, Қазақстан Республикасы;

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университет

Bio
×

Тусубжан Дузбаев

философия және саясаттану факультетінің докторанты, Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Aлмaты қ., Қaзaқстaн Республикасы;

Аннотация

Қазір өкілді демократия демократиялық құндылықтарды ілгерілету және демократиялық принциптерді жетілдіру үшін ең қолайлы басқару жүйесі екендігі туралы консенсус бар.

Тежемелік және тепе-теңдік жүйесі және биліктің тәуелсіздігі биліктің бір ғана тармағында биліктің шоғырлануына жол бермейтін демократиялық биліктің негізгі принциптерінің бірі болып табылады.

Осыған байланысты заң шығарушы билік демократиялық мемлекеттерді дамытуда шешуші рөл атқарады. Заң шығарушы билік демократиялық мемлекетте үш негізгі функцияны орындауы керек: атқарушы биліктің іс-әрекетін бақылау, заңдар шығару және азаматтардың еркін білдіру.

Қоғамда атқарушы биліктің ықпалының басым болуымен заң шығарушы биліктің рөлін арттырудың принципті маңызы бар. Президенттік және парламенттік басқару арасындағы институционалдық айырмашылықтар белгілі. Дегенмен, демократиялық елдердегі осы әртүрлі конституциялық құрылымдардың практикалық салдары академиялық әдебиеттерде аз назар аударылды.

Бұл мақала парламентаризм мен тиімді басқару арасындағы байланысты қарастырады. Бұл институттар басқару сапасына әсер ететін дәрежеде парламенттік жүйенің демократиялық басқарудың президенттік жүйелерінен артықшылығы болуы мүмкін.

pdf (Русский)
Тілі

Русский

Как цитировать

[1]
Ярлыкапов, А.А. et al. 2024. ПАРЛАМЕНТТІК ДЕМОКРАТИЯНЫҢ ДАМУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ. Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Әлеуметтану және саяси ғылымдар сериясы. 86, 2 (Чер 2024), 75–89. DOI:https://doi.org/10.51889/2959-6270.2024.86.2.006.