Айна зертханалары посткеңестік кеңістікте алғаш рет 2000-шы жылдардың басында Ресей Федерациясының университеттер жүйесінде пайда болды. Бастапқыда мұндай зертханалар бір мемлекеттің серіктес университеттері арасында құрылды. Кейінірек шетелдік серіктестер осы зерттеу нысанына қосылды. Мұндай зертханалардың тиімділік деңгейі әр түрлі болды. Айна зертханаларының мақсаты КСРО ыдырағаннан кейін шет елдерге қоныс аударған ғылым өкілдерін зерттеуге тарту болды. Қазіргі жағдайда айна зертханаларын тағайындау саясаттандырылған идеялардан тысқары. Посткеңестік кеңістіктегі елдердің ғылыми элитасы кез-келген елдің өмірі мен қызметінің барлық салаларында ғылыми негізделген ұсыныстарға әлеуметтік сұраныстың артуы жағдайында өздерінің ұлттық ғылыми ресурстарына сүйене отырып, нәтиже бермейтіндігін анық біледі.